Uluslararası Uzay İstasyonu'na veda: 2031 yılında Pasifik Okyanusu'na düşürülecek

İnsanlık tarihinin en büyük projelerinden olan Uluslararası Uzay İstasyonu bir futbol sahası büyüklüğünde ve 200 filden daha ağır. Muazzam boyutlarından dolayı istasyonun yörüngeden çıkarılması da büyük bir mücadele gerektirecek. İstasyonun 2031 yılında kontrollü olarak Pasifik Okyanusu'na düşürülmesi planlanıyor.


Sekiz yıl sonra Pasifik Okyanus'unda sürüklenecek olursanız şok edici bir manzarayla karşılaşmanız mümkün. İnsanlığın en büyük projelerinden biri olan 400 tonluk Uluslararası Uzay İstasyonu 8 yıl sonra 2031 yılında atmosfere girip gökyüzünü yararak Pasifik Okyanusu'na kontrollü düşürülecek.

Uluslararası Uzay İstasyonu, inşasının başladığı 1998'den beri Dünya'nın yörüngesinde. İstasyon ilk ekibin geldiği Kasım 2000'den bu yana 20 ülkeden 250'den fazla ziyaretçiye ev sahipliği yaptı. İstasyon özellikle Sovyetler Birliği'nin çöküşünden kısa bir süre sonra ortaklık kuran ABD ile Rusya arasında uluslararası işbirliği için bir nimet oldu. NASA'nın eski bilim başkanı Thomas Zurbuchen, "Bu gerçekten de en büyük uluslararası zaferlerden biri." diyor.

İstasyonun donanımının çoğu onlarca yıllık ve bu da istasyonun tehlikeli ve hatta yörüngede kontrol edilemez hale gelmesine neden olabilir. Bu durum 1985'te Sovyetler Birliği'nin "Salyut 7" uzay istasyonunun başına geldi ve iki kozmonotun istasyonun kontrolünü yeniden sağlaması gerekti. Uzmanlar benzer bir tecrübeyi bir kez daha yaşamak istemiyor. Uzayda böyle bir felaketin bir kez daha yaşanmasını önlemek için istasyon 2031 yılında yörüngeden çıkarılacak ve atmosferden geçerek güvenli bir şekilde Pasifik Okyanusu'na inecek.

Bu tarihteki en büyük atmosfere "yeniden giriş" olacak. Mart ayında NASA görevi gerçekleştirmek için istasyonu tekrar atmosfere itecek bir uzay aracı olan "uzay römorkörü"nün geliştirilmesi için fon istedi. Römorkör aracın maliyetinin 1 milyar dolar kadar olacağı tahmin ediliyor.

Dünya atmosferine giriş sırasında daha önce pek çok büyük nesne yandı. En önemlileri 2001'de düşürülen Rusya'nın "Mir Uzay İstasyonu" ve 1979'da NASA'nın "Skylab Uzay İstasyonu". Ancak Uluslararası Uzay İstasyonu, Mir'in üç katından daha büyük olması nedeniyle tamamen yeni bir sorunu temsil ediyor.

ABD'deki Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi'nden gökbilimci Jonathan McDowell, "400 tonluk bir nesnenin gökten düşmesi hiç de iyi bir şey değil." ifadelerini kullandı. Uluslararası Uzay İstasyonu'nun ömrü birkaç kez uzatıldı ancak 2030'un ötesine uzatılmasının riskli olacağı konusunda görüş birliği var. NASA'ya göre istasyonu daha yüksek bir yörüngeye çıkarmak gibi diğer alternatifler düşünülemez çünkü istasyonu güvenli bir yüksekliğe itmek için düzinelerce uzay aracına ihtiyaç duyulacak. Bunun yerine, NASA'nın geçen sene bir raporda özetlediği ana plan istasyonu atmosfere geri itmek.

Çalışmalar 2026'da başlayacak ve istasyon atmosferik sürtünme altında doğal olarak çürümeye bırakılacak. İstasyon 2030 ortalarında Dünya'ya tahminen 400 kilometreden yaklaşık 320 kilometreye kadar yaklaşmış olacak. Bu noktada istasyona son bir ekip gönderilecek ve muhtemelen kalan ekipman ve henüz kaldırılmamış tarihi öneme sahip öğeler kaldırılacak. Son mürettebat da ayrıldıktan sonra istasyonun rakımı, geri dönüşü olmayan nokta olarak kabul edilen 280 kilometreye düşecek. Bu noktada istasyonun artık gezegenimizin kalınlaşan atmosferinin neden olduğu çekim nedeniyle tekrar yükselemeyeceği bir süreç başlayacak. Daha sonra bir Rus uzay aracı, istasyonu gezegenin atmosferine son bir kez daha itecek.

Mir'in yörüngeden çıkışı dünyanın dört bir yanından izleyicileri büyülemişti. Ancak Uluslararı Uzay İstasyonu, 140 tonluk Mir Uzay İstasyonu'ndan neredeyse üç kat daha büyük ve yeniden girişi muhtemelen daha da muhteşem olacak.

İstasyonun Pasifik Okyanusu'nun Yeni Zelanda ile Güney Amerika arasında kalan ve sıklıkla "uzay aracı mezarlığı" olarak kullanılan Nemo Noktası'na düşmesi planlanıyor. Bu alanın güvenli bir düşüş yaşanmasına yetecek kadar insan yerleşiminden uzak olduğu kabul ediliyor. İstasyonun düştükten sonra bırakacağı enkaz çok büyük olacak ve birkaç kilometre genişliğe uzanacak. Bu nedenle herhangi bir can kaybının önlenmesi için Pasifik Okyanusu'nun bu kısmına erişimin istasyonun düşürülüşü sırasında kısıtlanması gerekecek.

Şimdilik 2031 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu'nun tamamını Pasifik Okyanusu'na düşürme planı devam ediyor. Uzayda insan yaratıcılığının ve işbirliğinin on yıllardır süren gösterisine dramatik bir son verilecek. İstasyonun düşürülmesi uzmanlara göre "bir medya fantezisi" ve "karşı konulamaz bir havai fişek gösterisi" olacak.

Teşekkürler