Tam Güneş tutulması yaklaşıyor: Hayvanlar nasıl tepki verecek?

Bu yıl nisan ayında uzun zamandır gerçekleşmeyen tam Güneş tutulması gerçekleşecek. Güneş tutulması sırasında hayvanların verdiği ilginç tepkiler ve bunların nedenleri yıllardır gizemini koruyor. Hayvanlar neden tutulmaya tepki veriyor? Geçmişteki tutumalara hayvanlar nasıl tepki verdi?


NASA'ya göre, Güneş tutulması sırasında hayvanların tuhaf davrandığına dair raporlar yüzlerce yıl öncesine dayanıyor. Buna rağmen sıra dışı davranışların nedenleri ve etkileri tam olarak anlaşılmış değil.

Araştırmacılar, 2017'de gerçekleşen son tutulma sırasında 17 hayvan türü üzerinde çalıştı. Gözlemlenen hayvanların yaklaşık yüzde 75'inde tutulmaya karşı farklı davranışsal tepkiler bulundu. Çoğunluğu ya uyuyordu ya da kaygı sinyali veren davranışlar sergiliyordu.

Bilim insanları, hayvanat bahçesinde gözlemledikleri hayvanların tutulmaya verdiği tepkilerin iki olası nedeni olduğuna inanıyor. Bu nedenlerden ilki, hayvanların Güneş Ay'ın arkasında kaybolurken doğal ışığın azalmasına ve sıcaklığın düşmesine tepki göstermesi. Bu da hayvanların gece oldu zannetmesine ve gece gösterdikleri alışkanlıkları tekrarlamasına neden oluyor.

İkincisi, tutulma sırasında hayvanat bahçesine giden kalabalığın heyecanına ve kargaşasına tepki göstermesi. Tam Güneş tutulması nedeniyle Ay'ın gün ışığına müdahalesi, hayvanların çoğuna, gelen ışığın azalması nedeniyle uyumanın veya dinlenmenin vakti geldi diye düşündürüyor.

En sağlam çalışma, yaklaşık 100 yıl önce, böcek bilimci William M. Wheeler liderliğindeki bir ekibinin neredeyse 500 farklı gözlem yaptığı zamana ait. Ağustos 1932'deki tutulmanın tamamı sırasında cırcır böceklerinin sanki gece vaktiymiş gibi cıvıldadığı ve arıların kovanlarına dönmeye çalıştığı kaydedildi. Mart 1935'te yayınlanan çalışma aynı zamanda memeliler, kuşlar ve soğukkanlı omurgalılara ilişkin gözlemleri de içeriyordu.

Araştırmacılar, yıllar içinde Güneş tutulması olayları sırasında belirli hayvanların tepkilerine ilişkin ek gözlemler yaptı. Bunlar arasında, tımarlama davranışlarını artıran tutsak babunlar, tünemeye başlayan kahverengi pelikanlar, ağlarını bozan örümcekler ve bazı amfibiler üzerinde yapılan çalışmalar da yer alıyor.

Dört nala koşma davranışının tekrar meydana gelip gelmeyeceğini görmek için bu nisan ayında araştırmacılar tekrar zürafalar üzerinde gözlem yapacak. Araştırma ekibinin inceleyeceği diğer hayvanlar arasında sürüngenler (özellikle daha aktif ve hızlı hale gelip gelmeyeceğini görmek için kaplumbağalar) ve ayrıca stres altındayken cinsel aktiflikleri artan bonobolar gibi primatlar yer alıyor.

Teşekkürler