Rasyonel - İrrasyonel

Aşağıdaki haberin başlığı hükümet yanlısı bir gazetede "Şimşek'ten rasyonele dönüş mesajı:

'Şimşek dün Hazine ve Maliye Bakanlığı görevini Nureddin Nebati’den devraldı. Şimşek, devir teslim için yapılan törende temel hedefin toplumsal refahı yükseltmek olduğunu dile getirerek, yol haritasının çerçevesini şöyle anlattı: “Önümüzdeki dönemde şeffaflık, tutarlılık, öngörülebilirlik ve uluslararası normlara uygunluk temel ilkelerimiz olacak. Türkiye’nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeceği kalmamıştır. Kurala dayalı, öngörülebilir bir Türkiye ekonomisi, özlenen refaha ulaşmamızda anahtar olacak. Küresel zorlukların, jeopolitik gerginliklerin arttığı bir konjonktürde kurumsal kalite ve kapasitemizi güçlendirerek, makro-finansal istikrarı önceliklendireceğiz. Vakit kaybetmeden orta vadeli program çalışmalarımıza başlayacağız. Sürdürülebilir yüksek büyüme için mali disiplinin tesis edilmesi ve fiyat istikrarının sağlanması temel hedefimiz olacaktır. Orta vadede enflasyonun yeniden tek haneli rakamlara düşürülmesi, her alanda öngörülebilirliğin artırılması, cari açığı azaltacak yapısal dönüşümün hızlandırılması ülkemiz için hayati önem taşımaktadır. Uygulanacak maliye politikası ve yapısal reformlarla, Merkez Bankamıza enflasyonla mücadelede destek olmak temel politikamız olacak.'

Şimdi bir de rasyonel kelimesinin sözlük anlamına bakalım: 'Usa, akla dayanan ussal, ölçülü". İktisadi rasyonellik; belirli bir maliyetle en yüksek tatmin düzeyine ulaşmayı hedefleyen davranış.

Şimdi Sayın bakan bunlardan hangisini kastetti bilmiyoruz ama söylediğinden kesin olarak çıkarabileceğimiz yargı, daha önce rasyoneldik, bir süredir değiliz ve oraya geri dönmeliyiz şeklinde. Bu açıklamayı yaptığı yer de bakanlık devir teslim töreni. Yani hangi kasıtla söylediyse söylesin en azından bir önceki dönemin irrasyonel olduğunu söylüyor. Karşısında da çiçek alıp verdiği eski bakan oturuyor ve kendisine irrasyonel olduğunu söyleyen yeni bakana görevi devrediyor.

Yukarıda yer verdiğimiz Mehmet Şimşek tarafından söylenen sözlerin ekonomik analizi konunun uzmanları tarafından yapılıyor. Benim böyle bir ekonomik analiz yapabilecek bir bilgi birikimim yok. Ama şunu net olarak biliyorum ki bu cümleleri bir muhalif ekonomist ya da siyasetçi kursaydı, başına gelmedik kalmazdı.

Zaten daha önce bu tarz cümleler kuruldu. Kuranlar vatan hainliğine varan suçlamalara muhatap oldular. Küresel finans merkezlerinin adamı olmakla suçlandılar. Şaha kalkan Türkiye'nin içindeki yabancı güçlerin taşeronu ilan edildiler. Ama Mehmet Şimşek elindeki sihirli değnek ile her şeyi halletmeye geldi.

Peki neyi halledecek Şimşek, kötü giden ne var ki düzeltecek, rasyonel olmayan ne olabilir ki onu rasyonel zemine döndürecek. Neticede Türk tipi yeni ekonomik modelimizin aksayan bir yönü mü var ki Şimşek bunları düzeltecek. Yoksa faiz sebep enflasyon sonuç değil mi? Eğer öyle ise biz 2 buçuk senedir ne yaşıyoruz.

Her yeni gün bir başka başarı hikayesi ile uyanmamıza imkan veren yeni ekonomik sistemimiz yok muydu bizim. Şimdi ne oldu da o sistemin rasyonel olmadığına karar verildi.

Daha da ileri gidip cümleyi tekrar okuyalım, 'Türkiye'nin rasyonel zemine dönmek dışında bir seçeneği kalmamıştır" Bu cümlenin ikinci bölümü de ilki kadar enteresan aslında seçeneği kalmamıştır. Türkiye seçeneksizdir demek değil mi bu?

Asıl soruyu tekrarlayalım, Mehmet Şimşek haklı ise başka bir seçeneğimiz kalmamış ise önceki seçeneklerimiz biri seçeneksiz bırakmış ise, biz son iki buçuk senedir ne yaşıyoruz?

Sermaye transferi olabilir mi, işlem tamam mı transfer sonuçlandı da o nedenle mi böyle bir cümle kurulmasına ses çıkarılmadı.

Teşekkürler