Psikiyatrist açıkladı: "Kış hüznü"ne yakalanmış olabilirsiniz

Sıklıkla "kış depresyonu" olarak adlandırılan Mevsimsel Duygusal Bozukluk, kış aylarının gelmesiyle birlikte birçok kişiyi etkiler. Azalan gün ışığıyla bağlantılı olan bu depresyon türü, üzüntüye, düşük enerjiye ve uyku bozukluklarına neden olur. Tedavi, ışık terapisi, psikoterapi, ilaç ve egzersiz ve güneş ışığına maruz kalma gibi yaşam tarzı değişikliklerini içerir.


Kış aylarında, günler kısaldıkça ve sıcaklıklar düştükçe çok sayıda kişi ruh hali dalgalanmaları yaşar ve buna genellikle "kış depresyonu" denir. Ancak diğerleri için bu duygular hafif bir huzursuzluğun ötesine geçerek Mevsimsel Duygusal Bozukluğa (SAD) dönüşebilir; bu, mevsimlerdeki değişikliklerle ilişkili bir depresyon türüdür. Çoğunlukla daha az gün ışığı saatinin olduğu sonbahar sonu ve kış aylarında görülür.

Mevsimsel duygusal bozukluk, "kış hüznü" olarak da adlandırılır ve kış ve sonbahar aylarında oluşan üzüntüyü ifade eder. Ancak, her iki durum da aynı değildir. Mevsimsel duygusal bozukluk tedavi gerektirir ve bir depresyon türüdür. Uzun vadeli etkileri vardır, normal işleyişi ve motivasyonu sınırlar.

Öte yandan kış hüznü, kişiyi ayda bir veya iki veya iki gün gibi daha kısa bir süre etkiler. Bazı çalışmalar, kış hüznünün, mevsimsel duygusal bozukluk olarak da adlandırılan türden hafif bir biçimi olduğunu öne sürmektedir.

Tekrarlayan majör depresif bozukluk (MMD) türü olan mevsimsel duygusal bozukluk, her yıl aynı mevsimde meydana gelen depresif ataklarla karakterizedir. Kış aylarında daha az gün ışığı saatinin bu depresyonla bağlantılı olduğu düşünülmektedir.

Ek olarak, daha yaygın bir desene ve kalıtsal bir bileşene sahiptir. Ayrıca melatonin anormallikleri ve düşük serotonin seviyeleri ile de bağlantılıdır. Diğer şeylerin yanı sıra ilaç, danışmanlık ve ışık tedavisi ile tedavi edilebilir. 18-30 yaş grubunda daha da yaygındır ve kadınlarda daha sık görülür.

Dr. Ritu Jha'ya göre, "Mevsimsel duygusal bozukluğun kesin nedeni henüz net değildir, ancak vücudun iç saatinin veya sirkadiyen ritminin bozulmasıyla ilişkili olduğu düşünülmektedir, bu da güneş ışığının azalmasından kaynaklanır. Güneş ışığına daha az maruz kalmak, ruh halini etkileyen bir nörotransmitter olan serotonin seviyelerinin düşmesine neden olabilir.

Aynı zamanda, vücut uykuyu kontrol eden bir hormon olan melatonin miktarını artırabilir ve bu da yorgunluk ve halsizlik hissine neden olabilir. Toplu olarak, bu değişiklikler mevsimsen duygusal bozukluğun tipik semptomlarına yol açabilir; bunlar arasında devam eden üzüntü, düşük enerji, sinirlilik, odaklanma sorunu ve uyku veya iştahta değişiklikler yer alır.

Soğuk hava ve kısıtlı açık hava aktiviteleri, izolasyonu teşvik ederek ve ikisi de ruh sağlığı için hayati önem taşıyan egzersiz yapma şanslarını sınırlayarak bu etkileri daha da kötüleştirebilir.

Semptomları genellikle her yıl 4-5 ay sürer ve mevsime göre değişir. Yaygın belirtiler arasında kalıcı üzüntü, kaygı veya uyuşukluk; umutsuzluk, sinirlilik veya huzursuzluk duyguları; yorgunluk, düşük enerji ve motivasyon azalması; uyku bozuklukları; iştah değişiklikleri; ve konsantre olma veya karar verme zorluğu bulunur. Baş ağrısı, vücut ağrıları ve sindirim sorunları gibi fiziksel semptomlar da ortaya çıkabilir. Genellikle aşırı iştahla sonuçlanır ve bu da insanların karbonhidrat istemesiyle kilo alımına neden olur. Kış tipi mevsimsel duygusal bozukluk, genellikle aşırı uyumayı, aşırı yemeyi ve sosyal geri çekilmeyi içerirken, yaz tipi SAD uykusuzluğa, iştahsızlığa, huzursuzluğa ve ajitasyona neden olabilir. Bu belirtileri yaşayan kişiler duygusal olarak daha hassas hale gelir ve sıklıkla ağlar ve kolayca sinirlenirler.

Psikiyatrist Dr. Saurabh Mehrotra'ya göre, "Parlak ışık terapisi, psikoterapi, antidepresanlar ve D vitamini takviyeleri gibi terapilerle tedavi edilebilir. Parlak ışık terapisi ruh halini iyileştirmek için güneş ışığını taklit ederken, Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) stresi yönetmeye ve egzersiz ve daha iyi uyku gibi sağlıklı alışkanlıklar oluşturmaya yardımcı olur. Vücut işlev bozukluğuna yol açtığı için mevsimsel duygusal bozukluk tedavi etmek önemli hale gelir. İnsanlar bunu erken tedavi etmek için düzenli egzersiz yapmalı, güneş ışığına maruz kalmalı, ara sıra dışarı çıkmalı ve sosyalleşmelidir."

Işık terapisi, psikoterapi ve ilaçlar şiddetli ve kalıcı etkili tedavilerdir. Doğal güneş ışığını taklit eden ışık terapisi, serotonin seviyelerini düzenlemeye ve sirkadiyen ritmi dengelemeye yardımcı olur. Yapılandırılmış bir konuşma terapisi biçimi olan psikoterapi, kış aylarıyla ilişkili olumsuz düşünce kalıplarını belirlemeye ve değiştirmeye odaklanır. . Yaşam tarzı değişiklikleri, gün ışığına maruz kalma, düzenli egzersiz ve sağlıklı bir diyet de yardımcı olabilir. Kişiye özel bir tedavi planı için bir ruh sağlığı uzmanına danışmak çok önemlidir.

Semptomları belirleme ve ele alma konusunda inisiyatif almak, insanların kış mevsimiyle daha sorunsuz ve etkili bir şekilde başa çıkmalarına yardımcı olabilir.